WWO – co to jest? Cechy dziecka wysoko wrażliwego

Rodzice niekiedy przeczuwają, że ich pociecha jest nieprzeciętnie wrażliwa. Dzięki opracowaniu amerykańskiej psychoterapeutki mogą określić, czy dziecko jest WWO. Co to takiego? Jakie są cechy dziecka wysoko wrażliwego? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w artykule.

Spis treści:

• Dziecko WWO – odkrycie dziecka wysoko wrażliwego
• WWO – co to oznacza?
• Co to znaczy WWO u dzieci?
• Wysoko wrażliwe dziecko – cechy
• WWO dziecko – cecha wrodzona czy nabyta?
• Dziecko wysoko wrażliwe w przedszkolu
• Dziecko wysoko wrażliwe w szkole
• Wysoko wrażliwe dziecko – gdzie szukać pomocy i informacji?
• Dziecko wysoko wrażliwe – wyjątkowy dorosły

Dziecko WWO – odkrycie dziecka wysoko wrażliwego

Jeszcze do niedawna twierdzono, że osobowość człowieka zależy od jego doświadczeń. To przeżycia miały ją kształtować i wpływać na to, jakie kto ma cechy. Ten pogląd uległ jednak zmianie za sprawą amerykańskiej psychoterapeutki Elaine Aron. Badaczka zajęła się analizowaniem wrażliwości u ludzi.

Badania Aron pomogły w odkryciu, że mniej więcej połowa osobowości człowieka jest uwarunkowana doświadczeniami oraz środowiskiem, w którym żyje człowiek. Druga połowa zależy natomiast od wrodzonych zmiennych cech temperamentu, w tym właśnie cechy dotyczące WWO. Co to takiego? Co kryje się pod tym pojęciem? Jakie są cechy dziecka o wysoko wrażliwej osobowości?

WWO – co to oznacza?

Elaine Aron uważa, że już w okresie niemowlęcym można odkryć u człowieka wysoko wrażliwą osobowość, czyli WWO. Co to znaczy konkretnie? Pod pojęciem tym kryją się Wysoko Wrażliwe Osoby, czyli ludzie, którzy intensywniej odczuwają i wychwytują bodźce. Zakłada się, że osoby WWO stanowią nawet 15-20% populacji na świecie. Alternatywnym skrótem dla WWO jest WWD, co oznacza Wysoko Wrażliwe Dzieci.

Warto przy tym mieć na uwadze, że wysoka wrażliwość to cecha osobowości, a nie choroba czy zaburzenie. Co istotne, samo pojęcie nie jest jeszcze do końca naukowo określone.

Co to znaczy WWO u dzieci?

Dzieci wysoko wrażliwe wymagają innego podejścia oraz traktowania niż dzieci przeciętne pod względem wrażliwości. Bywa, że maluchy wzbudzają swym nieco odmiennym sposobem bycia irytację i rozdrażnienie u rodziców lub opiekunów, np. podczas spacerów z dzieckiem w wózku Adamex Lumi Air Eco. Wielu z nich nie rozumie zachowania swej pociechy i zaczyna szukać pomocy u specjalistów. Zastanawia się, w jaki sposób postępować z tak wyjątkowym smykiem, aby zapewnić mu właściwy rozwój.

Aby właściwie opiekować się dzieckiem WWO, najpierw należy malca właściwie „zdiagnozować”, czyli określić, czy pociecha jest rzeczywiście dzieckiem o wysokiej wrażliwości. Istnieje zespół cech, którymi wyróżnia się wysoko wrażliwe dziecko. Sprawdź, jakie to cechy.

Wysoko wrażliwe dziecko – cechy

Czym wyróżniają się dzieci wysoko wrażliwe? Cechy maluchów WWO to przede wszystkim lęk przed nowościami. Smyki wysoko wrażliwe nie lubią zmian ani tego, co nieznane i niespodziewane. Potrzebują jasno określonego planu dnia, najlepiej bez niespodzianek i zaskoczeń. Nie zawsze ucieszą się zatem z nowego celu podróży samochodowej albo spaceru, ale poczucie bezpieczeństwa zapewnić im może fotelik Babysafe York i-Size 0-13 kg z bazą lub wózek Euro Cart Crox Pro.

Osoby tego rodzaju rodzą się z wyższą wrażliwością na przetwarzanie sensoryczne. To oznacza, że ich układ nerwowy przetwarza informacje bardziej szczegółowo, niż ma to miejsce u osób o niższym poziomie wrażliwości. Tak precyzyjne przetwarzanie ma wiele plusów. Może jednak prowadzić też do nadmiernej stymulacji.

Po czym rozpoznać wysoko wrażliwe dziecko? Objawy opisała dr Elaine Aron w swej książce „Wysoko wrażliwi”. Badaczka stworzyła akronim DOES, który opisuje cztery kluczowe cechy charakterystyczne dla dzieci wysoko wrażliwych. Co istotne, maluchy o takim stopniu wrażliwości przychodziły na świat właściwie od zawsze, jednakże to właśnie ta psychoterapeutka po raz pierwszy wyodrębniła zespół charakterystycznych cech i nadała im nazwę. Aron pomogła też odkryć, że wpływ środowiska na charakter człowieka jest zdecydowanie mniejszy, niż wcześniej sądzono.

Czym zatem charakteryzują się dzieci wysoko wrażliwe? Cechy DOES oznaczają:

• D, czyli depth of processing, głębia przetwarzania – to skłonność polegająca na głębszym niż przeciętne przetwarzaniu wszystkich docierających do pociechy informacji. Dziecko wysoko wrażliwe (podobnie zresztą jak wysoko wrażliwy dorosły) podejmuje decyzje intuicyjnie, nie zawsze wiedząc, w jaki sposób do niej doszło. Może również w sposób świadomy rozważać wiele opcji, przez co decydowanie zajmuje mu więcej czasu niż innym;
• O, czyli overstimulation, przestymulowanie – osoby WWO bardzo zwracają uwagę na bodźce społeczne, a także subtelne detale w mimice rozmówcy, np. podczas obserwacji otoczenia na spacerze w wózku Be Cool Cabin. W przypadku dzieci niełatwo jest ustalić, na co maluchy mają zwracać uwagę, a na co nie.
• E, czyli emotional reactivity, reaktywność emocjonalna – polega na głębokim odczuwaniu negatywnych i pozytywnych emocji. Jest to dobrze widoczne u dzieci, które potrafią doskonale rozpoznawać uczucia i intencje innych ludzi. WWD mają też większą zdolność do empatii.
• S, czyli sensing the subtle, wyczuwanie subtelności – cecha ta określa wrażliwość przetwarzania zmysłowego. Pozwala na dokładne rejestrowanie detali i niuansów, których nie dostrzegają inne osoby. Wysoko wrażliwe pociechy są w stanie zaobserwować nawet nieduże zmiany w otoczeniu (np. przesunięcie łóżeczka turystycznego Kinderkraft Sofi Plus bądź innego mebla) albo w wyglądzie innych osób. Są też bardziej skłonne do analizowania szczegółów.

WWO dziecko – cecha wrodzona czy nabyta?

Wielu rodziców zastanawia się, czy dziecko wysoko wrażliwe jest takie od urodzenia, czy też zostało ukształtowane w wyniku doświadczeń i wychowywania. Czy to zatem kwestia genetyki, czy też otoczenia?

Badania potwierdziły, że wysoka wrażliwość u dzieci jest kwestią uwarunkowaną genetycznie. Co istotne, to od wpływu rodziców w dużym stopniu zależy rozwój pociech WWO. Dla prawidłowego rozwoju wysoko wrażliwego szkraba niezbędna jest miłość i zainteresowanie ze strony opiekunów.

Nie ma jednak uniwersalnych i najlepszych sposobów dotyczących postępowania oraz wychowywania dziecka o wysokim stopniu wrażliwości. Ważne jest, aby w wychowaniu rodzice wykazywali się intuicją i przenikliwością. Muszą być też świadomi różnic pomiędzy ludźmi i szanować je, co pomoże dostrzec, a także zaakceptować odmienność wśród najmłodszych.

Babysafe YORK i-Size fotelik 0-13 kg z bazą

1 099 zł

ZOBACZ

EURO-CART CROX PRO wózek spacerowy

1 359 zł

ZOBACZ

Adamex LUMI AIR ECO wózek 2w1

2 999 zł

ZOBACZ

Dziecko wysoko wrażliwe w przedszkolu

Osoby o ponadprzeciętnym poziomie wrażliwości doświadczają świata inaczej niż inni. To może być trudne, zwłaszcza dla młodszych dzieci, które mogą czuć się niezrozumiane przez otoczenie i rówieśników. Jak zatem wspierać WWD, które znajduje się w przedszkolnej grupie malców o innym stopniu wrażliwości? Jak zachowuje się dziecko wysoko wrażliwe w przedszkolu i jak je wspierać, aby ułatwić mu funkcjonowanie, a przez to prawidłowy rozwój?

Dziecko wysoko wrażliwe ma cechy, które można uznać za bardzo pozytywne, jak i te, które mogą utrudniać jego funkcjonowanie. Niektóre maluchy mogą być bardzo czułe na hałas, który nieodłącznie wiąże się z przebywaniem w tłumie rówieśników. Inne szkraby mogą z kolei nieco dłużej niż inne dzieci zdobywać pewne umiejętności społeczne, co może skutkować przypisaniem im „łatki” wycofanych i nieśmiałych.

Ponadto sporo dzieci i późniejszych dorosłych WWO reaguje emocjonalnie na rozmaite niesprawiedliwości. Dostosowywanie się do zmian może sprawiać im spore trudności, a bycie „pod presją” niekiedy okazuje się bardzo trudne do wytrzymania. Dzieci o takiej wrażliwości są przeczulone na różne bodźce, co sprawia, że czują się przytłoczone własnymi emocjami. Często są też bardzo nieśmiałe.

Aktualnie nie ma określonych konkretnych ćwiczeń albo metod właściwego postępowania z dziećmi wysoko wrażliwymi. Zagadnienie to jest tak naprawdę ciągle w sferze badań specjalistów, dlatego trudno mówić o „jedynym słusznym” postępowaniu. Istnieją jednak konkretne metody rozwojowe i terapeutyczne, które mogą sprawdzić się w przypadku pociech WWO.

Na przykład, techniki oddechowe i medytacyjne sprawdzają się świetnie jako ćwiczenia pomiędzy kolejnymi zadaniami stawianymi przed dzieckiem w przedszkolu lub w domu. Umiejętność wyciszenia się, zatrzymania „w biegu” i skupienia na tym, co tu i teraz, przynosi długofalowe korzyści. Dobrym odpoczynkiem dla dziecka po całym dniu w przedszkolu albo szkole jest wyciszenie – zabawa klockami, ciche rysowanie albo po prostu chwila samotności w pokoju.

Rodzice dzieci WWO powinni je zachęcać do rozwijania swej samoświadomości oraz jak największej autonomiczności i samodzielności. Świadomość powinna dotyczyć różnych kwestii, w tym rozpoznawania emocji i uczuć oraz radzenia sobie z nimi.

Warto też pokazywać dziecku, że nie jest inne od jego rówieśników, ponieważ bycie wysoko wrażliwym dotyczy sporej grupy osób. Możesz zatem pokazać swemu szkrabowi filmy z małymi wrażliwcami albo książki o wrażliwych dzieciach. Możesz również opowiedzieć, jak często sama bywasz przebodźcowana. To pomoże dziecku poczuć się raźniej i mniej samotnie.

Dziecko wysoko wrażliwe w szkole

Jeśli chodzi o dziecko wysoko wrażliwe w wieku szkolnym, to zarówno cechy pociech, jak i sposoby postępowania z nimi są podobne do tych u przedszkolaków. Istotna jest zatem umiejętność zatrzymania się, złapania chwili oddechu i wyciszenia. Edukacja na temat radzenia sobie z emocjami i panowania nad własnym ciałem może dodatkowo stanowić dobry punkt do rozpoczęcia rozmów na temat dojrzewania pociechy.

Warto zapewnić dziecku odpowiednie warunku do kilku chwil wytchnienia i spokoju po trudnym dniu w szkole. Rodzice muszą zatem zadbać, aby w otoczeniu dziecka nie było zbyt wielu bodźców, które będą go ponownie męczyły.

Bardzo istotne jest, aby zarówno rodzice, jak i nauczyciele w szkole czy inne osoby unikały etykietowania dziecka. Nie należy zatem mówić mu, że jest emocjonalne albo nieśmiałe. Lepiej natomiast podkreślać pozytywne cechy smyka, takie jak niezwykła umiejętność obserwacji czy wysoki poziom empatii. Skupianie się na pozytywach pomoże w prawidłowym rozwoju dziecka WWO.

Ważna jest ponadto współpraca rodzica z nauczycielem, w tym przede wszystkim powiadomienie go o tym, że dziecko jest wysoko wrażliwe. Wiele dzieci o nadmiernej wrażliwości dąży do perfekcjonizmu i oczekuje od siebie zbyt wiele. Rozmowy na ten temat z pociechą, zarówno w przedszkolu albo szkole, jak i w domu, mogą pomóc zdjąć część presji, jaką dziecko narzuciło same sobie.

Rolą nauczyciela jest dostrzeżenie potrzeb dziecka. Wiele dzieci nie lubi występować przed grupą i chętniej wykonuje powierzone zadania samodzielnie bądź w niedużych grupkach, które składają się ze znanych mu osób i przyjaciół. Warto zatem porozmawiać z nauczycielem i wyjaśnić, że nie zawsze „popychanie” ucznia w kierunku nieznanego sprawdzi się w przypadku dziecka WWO.

Wysoko wrażliwe dziecko – gdzie szukać pomocy i informacji?

Jesteś rodzicem dziecka wysoko wrażliwego albo podejrzewasz, że możesz mieć dziecko WWO? Przedstawione powyżej informacje to dobry początek w poszukiwaniu wiedzy na temat tego zagadnienia. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, sięgnij po fachową literaturę, np. książkę „Pomóż dziecku mniej myśleć” autorstwa Christel Petitcollin albo wszystkie pozycje dr Elaine Aron.

Jeżeli nie masz pewności, czy Twoja pociecha jest dzieckiem o wysokiej wrażliwości, skorzystaj z pomocy doświadczonego psychologa albo psychoterapeuty. Specjalista pomoże Ci określić, czy Twoje przypuszczenia są słuszne.

Dziecko wysoko wrażliwe – wyjątkowy dorosły

Właściwe wychowanie i świadome postępowanie z dzieckiem o wysokiej wrażliwości pomoże mu stać się wrażliwym, wyjątkowym dorosłym. Osoby WWO są zwykle bardzo kreatywne. Zaskakują dojrzałością emocjonalną, empatią i intuicją. Są często obdarzone wieloma talentami. Odpowiednio „poprowadzone” mogą je rozwijać, a tym samym osiągnąć duże sukcesy w dorosłym życiu.

Podziel się z nami swoimi spostrzeżeniami dotyczącymi osób o wysokiej wrażliwości. Zobacz również asortyment naszego sklepu. W ofercie znajdziesz m.in. nosidełko ergonomiczne Cybex Yema Tie Jeremy Scott, wózek 2w1 Anex Air-X oraz inne akcesoria, dzięki którym Twoja pociecha będzie czuła się bezpieczniej i bardziej komfortowo.