Ssanie kciuka u dzieci – czy i kiedy powinno niepokoić?

Ssanie kciuka u dzieci to jeden z najczęściej obserwowanych nawyków u maluszków, który może wzbudzać u rodziców lęk o zdrowie smyka. Czy ssanie palca u dzieci to powód do niepokoju i jak oduczyć dziecko ssania kciuka?

Spis treści:

• Ssanie kciuka u niemowlaka – na czym polega?
• Ssanie kciuka u 3-miesięcznego dziecka
• Kilkuletnie dziecko ssie kciuk – co jest przyczyną?
• Jak kontrolować ssanie kciuka u starszych dzieci?

Pierwsze tygodnie życia Twojego dziecka to czas nieustannych zmian i wzajemnego poznawania się z malutkim człowiekiem. Bobas stale rośnie, szkoli nowe umiejętności i każdego dnia zaskakuje swoich opiekunów. Właśnie w pierwszych miesiącach życia Twoja pociecha uczy się samodzielnie przewracać, raczkować, następnie siadać, wstawać i stawiać pierwsze kroki. Jednocześnie zaczyna się rozszerzanie diety i nauka samodzielności.

Bardzo często niemowlak trenuje określoną umiejętność i gdy w końcu uda mu się chwycić wymarzony przedmiot lub dotrzeć do wyznaczonego celu, zapamiętuje schematy działania, którymi się posługiwał. Może to być określony ruch nóżką, częstsze korzystanie z jednej kończyny lub przesuwanie się wyłącznie w jedną stronę. Zwykle po jakimś czasie te dysproporcje się wyrównują, a bobas zaczyna w pełni korzystać ze swoich umiejętności fizycznych i psychicznych. Jednym z zachowań, które może wystąpić w pierwszych latach życia, jest także ssanie kciuka u niemowlaka. Twoje niemowlę ssie kciuk? Czy to normalne?

Ssanie kciuka u niemowlaka – na czym polega?

Okazuje się, że ssanie kciuka u 3-miesięcznego dziecka to bardzo często obserwowane zjawisko. Wkładanie paluszków do jamy ustnej jest ulubioną czynnością smyków, które poznają swoje ciało i interesują się własną anatomią. Palec w buzi może oznaczać, że Twojemu brzdącowi zaczynają rosnąć ząbki, albo że szuka on sposobu na pozbycie się nadmiaru energii i stresu. Gdy dziecko ssie kciuk, wcale nie musi to oznaczać kłopotów – niekiedy to chwilowy zwyczaj, który po pewnym czasie sam zanika.

Na czym zatem polega ssanie kciuka? Ssanie palca u malutkich dzieci polega na wkładaniu jednego z paluszków do buzi i trzymaniu go na kształt smoczka lub sutka piersi mamy, z którego leci mleko. Kilkudniowy lub kilkutygodniowy maluszek bardzo często ma silną potrzebę ssania, którą zaspokaja właśnie ssaniem palca. Najczęściej jest to ssanie kciuka u niemowlaka, ale może to być nawet cała rączka lub inny palec, który dziecko sobie upodoba.

Są niemowlaki, które najchętniej wkładają palce do buzi przed snem, w trakcie drzemki lub gdy w ich pobliżu nie ma rodzica. Inne pakują do ust paluszki w zupełnie przypadkowych momentach, np. podczas zabawy lub jedzenia. Ten naturalny odruch bywa przemijającym zwyczajem, który wystarczy przeczekać. Są jednak okoliczności, gdy warto poobserwować malucha i dowiedzieć się, co powoduje ssanie kciuka u 3-latka. Jak i kiedy oduczyć dziecko ssania kciuka? Na początek kilka faktów!

Ssanie kciuka u 3-miesięcznego dziecka

Ssanie kciuka u 3-miesięcznego dziecka to temat, który bardzo często pojawia się w rozmowach rodziców i na forach w Internecie. Ssanie kciuka u 3-latka bywa problemem dla opiekunów, którzy szukają porady u pediatry i pedagogów. Czy jednak wiedza, jak oduczyć dziecko ssania kciuka jest zawsze konieczna? Warto wiedzieć, że mimowolne wkładanie paluszków do buzi nie zawsze jest niebezpieczne. Tak naprawdę to bardzo pierwotna cecha każdego noworodka – w ten sposób Twój szkrab lepiej poznaje swoje ciało i uczy się odbierać bodźce z otaczającego je świata.

Jama ustna niemowlaka pełna jest receptorów i połączeń nerwowych, które dają maluszkowi wiedzę na temat kształtów, smaków, konsystencji czy składu zjadanych pokarmów. Palce dziecka w buzi dotykają warg, trafiają na policzki, brodę, gwarantują malcowi informację na temat samego siebie – jak wygląda jego twarz i poszczególne jej części. To palcami smyk uczy się samodzielnie jeść, próbuje nowych potraw, a w chwili niepewności lub strachu używa palca w zastępstwie matczynej piersi lub butelki ze smoczkiem. Sporadyczne ssanie palca może być dla niemowlęcia formą radzenia sobie z nową sytuacją lub metodą na wyciszenie. Czym jeszcze jest powodowane ssanie kciuka u 2-miesięcznego niemowlaka?

Kilkuletnie dziecko ssie kciuk – co jest przyczyną?

Obserwujesz ssanie kciuka u 2-miesięcznego niemowlaka? Ssanie kciuka może mieć wiele różnych przyczyn, które zależą od wieku bobasa, a także jego cech osobniczych, w tym cech charakteru, sposobu żywienia lub znaczącego wydarzenia w życiu brzdąca. Oto najczęstsze powody, dlaczego występuje ssanie kciuka u niemowlaka!

Poznawanie swojego ciała

Każdy niemowlak w ciągu pierwszych lat życia uczy się swojego ciała. Poznaje je przez dotyk rodzica, innych członków rodziny, uczy się swojej cielesności podczas zabawy, kąpieli, a nawet zmieniania pieluszki. Bywa, że niemowlak bardzo mocno skupia się przez kilka tygodni na jednej konkretnej części ciała – może ssać palec, wkładać stópkę do buzi lub intensywnie dotykać paluszkiem okolic pępka. Wkładanie palców do buzi daje szansę niemowlakowi na poznawanie swojej twarzy, ale też próbowanie nowych smaków lub przekonanie się, że dana substancja jest dla niego niesmaczna lub nieprzyjemna.

Rozszerzanie diety

Zdarza się, że dziecko ssie kciuk o wiele częściej, gdy zaczyna się rozszerzanie diety. Moment ten przypada zwykle po ukończeniu 6. miesiąca życia dziecka. Bobas bardzo chętnie samodzielnie pakuje do buzi kęsy jedzenia, dotyka palcami zupek, przecierów i próbuje je własnoręcznie wkładać do ust. Wówczas może zdarzyć się, że maluch będzie dłużej trzymał palce w buzi, jakby chciał pomóc kęsom jedzenia szybciej trafić do żołądka. Takie zachowanie zwykle nie wymaga reakcji rodziców. To w pełni normalne!

Reakcja na stres

Wkładanie palca do jamy ustnej często bywa objawem stresu. W ten sposób bobas próbuje rozładować nadmiar emocji, który może u niego pojawiać się w po intensywnej zabawie z kolegami, gdy maluszek ma wiele zajęć i nowych wrażeń. Niekiedy ssanie kciuka pojawia się podczas skoków rozwojowych dziecka lub wtedy, gdy w otoczeniu niemowlęcia dochodzi do niespodziewanych zmian. O ile zdarza się to sporadycznie, nie stanowi powodu do niepokoju.

Swędzące dziąsła

Niemowlę ssie kciuk także wtedy, gdy rozpoczyna się proces wyrastania pierwszych ząbków. Wyrzynające się mleczaki powodują swędzenie dziąseł, pieczenie, bolesność, a masowanie ich powierzchni paluszkami pomaga w zmniejszeniu tych przykrych dolegliwości. Innymi objawami wychodzenia pierwszych zębów jest nadmierne ślinienie się, opuchlizna dziąseł, zaczerwienienie, a niekiedy nawet podwyższona temperatura ciała i brak apetytu.

Jak kontrolować ssanie kciuka u starszych dzieci?

W życiu niemowlęcia zdarzają się sytuacje, w których ssanie palca u dzieci trzeba kontrolować i próbować oduczać smyka tego nawyku. Jako rodzic powinieneś zachować większą czujność, gdy Twoja pociecha trzyma palce w buzi stale, a przy okazji rozpycha palcem dziąsła, policzki, lub mocno naciska na podniebienie. Niebezpieczne może być silne wyginanie ssanego palca w nieanatomiczny sposób – prowadzi to do skrzywienia palców, a w następstwie tego – do problemów z trzymaniem przedmiotów, pisaniem lub wykonywaniem prostych czynności manualnych.

Konsekwencje ssania kciuka mogą być poważne – jeśli malec zbyt intensywnie naciska na dziąsła lub zęby, może je krzywić, co powoduje wady zgryzu. Na palcach dziecka gromadzą się bakterie. Częste ssanie paluszka może powodować powstawanie pleśniawek, aft i częstsze choroby. Dobrze jest zwrócić się o pomoc do psychologa, gdy Twój smyk zaczął uspokajać się poprzez ssanie kciuka w starszym wieku, albo nawyk ten pojawił się nagle i coraz częściej powraca. Być może Twoje maleństwo potrzebuje dodatkowego wsparcia pedagoga lub nauczyć się, jak w inny, zdrowy sposób rozładowywać emocje.

Wady zgryzu są możliwe do uniknięcia, jeśli będziesz poświęcać swojemu maluchowi dostatecznie dużo czasu i obserwować go w różnych sytuacjach. Naturalny odruch ssania może pojawiać się w chwilach nudy, podczas trudnych życiowych sytuacji lub choroby, dlatego tak ważna jest uważność rodzica i wczesne reagowanie na niepokojące zmiany.

Dla uniknięcia wady wymowy i zajęcia niemowlęcia lub odwrócenia jego uwagi od ssania paluszków przydatne będą nowoczesne akcesoria, które dostępne są w ofercie sklepu BoboWózki. Oto nasze propozycje:

• Lionelo CORA PLUS to praktyczne krzesełko do karmienia, w którym Twój smyk może poznawać nowe smaki i bezpiecznie uczyć się samodzielnego jedzenia. Krzesełko posiada regulację wysokości, dzięki czemu dopasujesz wysokość blatu tak, aby mieć niemowlaka zawsze w zasięgu wzroku. Wygodna wypinana taca pomieści wszystkie smakołyki i zagwarantuje maluszkowi wygodę podczas posiłków.
• Podczas spacerów wyjątkowo ważny jest dobrze amortyzowany wózek, który ukołysze szkraba do snu, aby mógł wyciszyć się delikatnym kołysaniem przed drzemką, zamiast wkładać paluszki do buzi. Adamex NOLA Standard to wózek 2w1 z pojemną spacerówką, w której mały użytkownik będzie czuł się bezpiecznie i zrelaksuje się po intensywnej zabawie na placu zabaw.
• Wady wymowy, które mogą powstawać w wyniku wkładania paluszków do buzi, możesz także niwelować poprzez zapewnienie szkrabowi wygodnych warunków w samochodzie. Pomoże w tym wyjątkowo stabilna baza do fotelika, która zapobiega mimowolnemu przesuwaniu się siedziska pod wpływem nagłego hamowania. My polecamy bazę Nuno, dostępną w zestawie z fotelikiem PIPA.
• CYBEX PRIAM 4.0, czyli wózek 2w1 z nowoczesnymi akcesoriami, pozwoli Ci zając smyka na długie minuty, bez konieczności ssania kciuka. Mały użytkownik może w nim wygodnie oglądać otaczający świat, zdrzemnąć się lub zjeść ulubioną przekąskę. Na wypinanej barierce ochronnej lub budce gondoli możesz zapiąć kolorowe zabawki, które zainteresują nawet najbardziej niecierpliwego brzdąca.
• Szukasz uniwersalnych rozwiązań dla niemowlaka, które pozwolą Ci sprawnie przemieszczać się między domem a przedszkolem? CYBEX BALIOS S LUX 2023 to wózek 3w1, dostępny w komplecie z fotelikiem CLOUD T i-Size. Produkt rośnie wraz z maluchem, jest wyjątkowo wygodny i dopasowuje się do zmieniających się potrzeb malca, za sprawą regulowanego oparcia spacerówki, amortyzowanych kół i łatwego do wpięcia stelaża fotelika.
• ABC DESIGN SALSA 4 AIR Diamond jest wózkiem 2w1, który Twoje dziecko z pewnością polubi. Przyjemna w dotyku tapicerka, którą w razie zabrudzenia łatwo wypierzesz w pralce, a także pojemny kosz zakupowy sprawdzą się podczas codziennych spacerów, Regularne przechadzki do pobliskiego parku pomogą dziecku wyciszyć się, zagwarantują lepszy sen, a także sprawią, że dolegliwości związanie z wyrzynaniem się zębów dzięki niższej temperaturze otoczenia – mniej odczuwalne.
• ESPIRO MILOO jest wózkiem wielofunkcyjnym, przeznaczonym dla dzieci od urodzenia, do zakończenia przygody z jazdą w wózku. Dzięki dużym kołom łatwo pokonasz wszystkie przeszkody i nierówności, a miękko wykończone pasy bezpieczeństwa i miękka tapicerka ochronią Twojego smyka przed nadmiernymi wstrząsami. Niemowlak może w nim odpocząć lub cieszyć się obserwowaniem otaczającego świata z bezpiecznej pozycji w pobliżu mamy lub taty.

Ssanie kciuka u najmłodszych to częste zjawisko, które zwykle mija samoistnie po kilku tygodniach. Jeśli wkładanie palca się powtarza lub jest coraz częstsze, rozwiązaniem bywa stosowanie rękawiczek, zabawianie maluszka i odwracanie jego uwagi, a także wkładanie do rączek ulubionych przedmiotów. Jeśli zauważysz, że ssanie palców wiąże się z pojawianiem się nowych zębów, możesz wypróbować schłodzone gryzaki, zabawki do masowania dziąseł lub jedzenie chłodnych potraw.

Gdy zabawa palcami w obrębie jamy ustnej może być konsekwencją stresu, spróbuj porozmawiać z dzieckiem lub zwrócić się po pomoc do nauczyciela albo pedagoga. Być może proste ćwiczenia relaksacyjne lub oddechowe sprawią, że Twoja pociecha zacznie lepiej radzić sobie z emocjami. A może masz inne sprawdzone sposoby na oduczenie dziecka ssania kciuka? Podziel się z nami swoją opinią i pomóż pozostałym rodzicom jeszcze lepiej opiekować się swoim maluszkiem! Odwiedź nasz sklep BoboWózki i wybierz akcesoria, które pomogą Ci budować jak najlepszą relację z Twoim dzieckiem!